Đã bao giờ bạn thắc mắc tại sao có nhiều người có chế độ ăn khoa học vẫn rơi vào nhóm người thừa cân, béo phì? Tại sao có những người ăn nhiều nhưng vóc dáng vẫn thanh mảnh? Bạn có thể nhận biết sự thay đổi của cơ thể thông qua các chỉ số khối lượng cơ thể giúp đánh giá tỷ lệ các thành phần cơ thể, qua đó phản ánh tình trạng sức khỏe. Tuy nhiên, yếu tố nào là quan trọng nhất quyết định đến thể hình, vóc dáng của bạn?

Giải mã thể hình từ gen 1 — Yếu tố nào là quan trọng nhất quyết định đến thể hình, vóc dáng của bạn?

Mục lục

Gen & chỉ số khối lượng cơ thể

Theo Tạp chí Harvard Health Publishing, có đến hơn 400 loại gen góp phần gây bệnh béo phì, và bệnh béo phì còn có thể di truyền từ gia đình. Đó là chưa tính đến những nhóm gen quy định quá trình chuyển hóa – tiêu thụ năng lượng trong cơ thể, ảnh hưởng đến hình thể của mỗi con người. Trên thực tế, bạn có thể thấy có những nhóm người vô cùng dễ tăng cần dù có chế độ ăn ít đường ít tinh bột, một số khác lại ăn khá nhiều nhưng trọng lượng cơ thể lại ít thay đổi. Một trong các nguyên nhân dẫn tới hiện tượng này là gen.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết trên thế giới có hơn 1.6 tỷ người (trên 15 tuổi) bị thừa cân và hơn 400 triệu người bị béo phì trong năm 2005. Con số này đã tăng lên 2.3 tỷ người thừa cân và hơn 700 triệu người béo phì đến năm 2015. Do vậy béo phì là một mối lo ngại hàng đầu về y tế công cộng và là gánh nặng cho nền kinh tế.

Thừa cân và béo phì thường được ước lượng thông qua đánh giá chỉ số khối cơ thể (BMI). Người thừa cân có BMI > 25 và người béo phì có BMI >30. Có nhiều công thức khác nhau để tìm chỉ số khối lượng cơ thể phù hợp, bạn có thể áp dụng công thức sau:

Tính cân nặng lý tưởng= số lẻ của chiều cao (tính bằng đơn vị cm) x 9 rồi chia cho 10
Cân nặng tối đa= số lẻ của chiều cao (tính bằng đơn vị cm)
Cân nặng tối thiểu= số lẻ của chiều cao (tính bằng đơn vị cm) x 8 rồi chia cho 10

Ví dụ, như bạn cao 155cm thì cân nặng lý tưởng là: 55 x 9 : 10= 49.5 kg. Cân nặng tối đa cho phép là 55kg, cân nặng tối thiểu là: 55 x 8 :10 = 44kg

Thừa cân và béo phì có mối tương quan với việc tăng nguy cơ mắc phải nhiều bệnh mạn tính như tiểu đường type 2, bệnh tim mạch và ung thư.

Mối liên hệ giữa di truyền, béo phì và chỉ số khối cơ thể (BMI) theo thời gian

Các nhà khoa học đã thực hiện 12 công trình nghiên cứu độc lập khác nhằm tìm ra mối quan hệ giữa các biến thể của gen FTO (SNP ký hiệu rr 9939609) với BMI, béo phì, tiểu đường. Từ chuỗi nghiên cứu công phu, tốn kém đó, các nhà khoa học đi đến kết luận: “Gen FTO có liên quan đến bệnh tiểu đường thông qua béo phì”.

Bài viết đăng trên Tạp chí JAMA Cardiology vào tháng 1/2020 đã cho thấy, các nhà nghiên cứu xem xét thông tin của hơn 2500 người trưởng thành từ năm 1985-2010. Sau khi phân loại ADN của những người tham gia thí nghiệm, họ tính toán được khả năng mắc bệnh béo phì ở mỗi người và tiến hành theo dõi chỉ số BMI theo thời gian. Báo cáo này khẳng định nếu áp dụng lối sống lành mạnh như tập thể dục thường xuyên, sẽ tác động tới cân nặng nhiều hơn (52%) so với gen di truyền (14%). Tuy nhiên, một số báo cáo khác cũng cho thấy những người có lối sống và sinh hoạt không lành mạnh vẫn không bị ảnh hưởng bởi béo phì. Thậm chí, cho dù họ có thay đổi lối sống, khả năng giảm cân vẫn “giậm chân tại chỗ”. Những ví dụ này cho thấy các yếu tố di truyền có vai trò nhất định với tình trạng béo phì.

Phải làm gì nếu bạn sở hữu gen béo phì?

Rất nhiều người thắc mắc vì sao bản thân mình ăn ít hoặc ăn theo chế độ khoa học, có vận động nhưng cân nặng hầu như không đổi? Lý giải về vấn đề này, chuyên gia về Di truyền học Phân tử của Gene Solutions chia sẻ: “Thức ăn ảnh hưởng đến cân nặng không chỉ do khối lượng mà còn về thành phần. Nếu bạn ăn ít nhưng chủ yếu là các loại thực phẩm giàu năng lượng, nhiều chất béo xấu (trans-fat), cộng thêm lối sống ít vận động, ít tập thể dục thể thao thì việc giảm cân tự nhiên là không thể. Phân tích gen sẽ giúp bạn hiểu thêm về các đặc tính chuyển hóa, trao đổi chất của cơ thể mình, nhưng chỉ vậy thôi thì chưa đủ đến kết luận tương lai bạn có giảm cân được nhiều hay không. Bạn còn cần điều chỉnh chế độ ăn và sinh hoạt, tập luyện cho hợp lý thì mới có thể giảm cân hiệu quả.”

Dù gen có thể tác động tới cân nặng, lối sống hàng ngày, lựa chọn chế độ ăn và cường độ vận động mới là yếu tố chủ yếu kiểm soát chỉ số BMI và bảo vệ sức khỏe tổng thể. Cũng không thể phủ nhận rằng vóc dáng có ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống của bạn: sự thăng tiến trong công việc, mối quan hệ tình cảm và đặc biệt là sự tự tin của chính bản thân…

Chính vì vậy, phân tích gen để tìm ra căn nguyên chính xác của các vấn đề cân nặng sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết liên quan đến khả năng trao đổi chất, nguy cơ tăng cân và thừa cân, từ đó giúp bạn điều chỉnh lại thói quen trong cuộc sống, chủ động thiết kế chế độ dinh dưỡng phù hợp với cơ địa hơn.

Đặc biệt, khi bạn lựa chọn hình thức tập luyện với huấn luyện viên cá nhân (Personal Training – PT), PT cung cấp lộ trình tập luyện và thiết kế thực đơn giúp bạn giảm mỡ, tăng cơ. Tuy nhiên, không phải bài tập và chế độ ăn nào cũng mang đến hiệu quả như mong đợi. Vì vậy, phân tích gen được xem là giải pháp tối ưu giúp PT và chính bản thân người tập lý giải được bản thân mình là người có cơ địa như thế nào, khó hay dễ giảm cân, khả năng chuyển hóa đường bột, khả năng chuyển hóa lipid kém, hình thành khối cơ ra sao?…

Giải mã thể hình với GenLove Fit

Giải mã gen sẽ là nền tảng đưa ra phương pháp tập luyện tối ưu, vừa tiết kiệm thời gian, công sức vừa đem lại hiệu quả cao hơn so với phương pháp truyền thống. Đã đến lúc cần “cá nhân hóa” phương pháp tập luyện thể hình và chế độ ăn uống dựa trên bộ gen của mỗi người.

Kết quả khảo sát sẽ cung cấp các thông tin về:

– Khả năng giảm cân

– Nguy cơ béo phì

– Khả năng chuyển hóa tinh bột

– Khả năng chuyển hóa chất béo

– Khả năng hình thành khối cơ

Genlove Fit giúp bạn:

– Phân tích đặc tính chuyển hóa & dung nạp năng lượng của cơ thể

– Dự đoán khả năng giảm cân và tăng cân, hình thành cơ – mỡ

– Khuyến cáo chế độ dinh dưỡng, tập luyện tương ứng

– Tạo tiền đề để cải thiện vóc dáng, sức khỏe và chất lượng cuộc sống

=========================================